Anya van der Gracht is auteur van autobiografische verhalen. Daarnaast is ze ook een bevlogen redacteur en schrijfcoach. In dit artikel neemt ze ons mee in de wondere wereld van het redactiewerk en waarom dat zo belangrijk is. Zelf op zoek naar een redacteur voor je manuscript? Alle info en prijzen via Redactiewerk | Anya van der Gracht.
Als schrijver ben je bevoorrecht. Je hebt alle macht in handen en kunt die ten volle benutten.
Je mag vol met aannames en vooroordelen zitten en conclusies trekken die kant nog wal raken. De personages mag je zelf van een naam voorzien die je het beste vindt passen of juist niet. Als iemand je niet aanstaat, verander je het uiterlijk of desnoods het karakter. Je kunt ze laten leven en laten beven, ze volledig uitbuiten of vertroetelen. Je kunt ze buitensluiten of op een voetstuk plaatsen. Als ze vervelend worden, gum je ze gewoon uit.
Bij non-fictie verhalen ligt dat iets ingewikkelder. Jouw overtuigingskracht speelt in een dergelijk verhaal een grote rol. Personages kunnen niet van tafel geveegd worden of spoorloos raken. Men kan ze wel een andere haarkleur geven met een idioot kapsel of foute kleding laten dragen. Als ze zich op een fiets door de stad verplaatsen, kan men wel stiekem de bandjes leeg laten lopen. Daarmee houdt het ongeveer op. Allemaal leuk en aardig, alsof we weer spelen met aankleedpoppen.
Het belang van goede redactie
Na een tijd lang ploeteren heb je jouw manuscript klaar en stuur je het op naar een aantal uitgevers. Vanaf dat moment kun je gerust rekening houden met een vorm van teleurstelling die je waarschijnlijk niet eerder hebt meegemaakt. Met een beetje geluk krijg je een afwijzing omdat je niet in het fonds past; meestal hoor je niets. Je wordt boos en uiteindelijk raak je gefrustreerd.
Jouw vrienden of familie hebben tenslotte jouw verhaal gelezen en vonden het geweldig. Een kennis noemt zichzelf professional of heeft zelfs Nederlands gestudeerd en hij of zij heeft het helemaal in orde bevonden. De spellingscontrole van Word heeft volgens jou verder alle fouten eruit gehaald.
Al lees je jouw manuscript tien keer, er zullen altijd zinnen of alinea’s in blijven staan die voor de lezer niet duidelijk zijn. Gedeeltes van je manuscript die voor jou helder en vanzelfsprekend zijn, kunnen de lezer laten besluiten af te haken en het boek weg te leggen. In het ergste geval krijg je slechte recensies.
Een verstandig auteur schakelt een redacteur in. Dat is iemand die daarvoor heeft gestudeerd en vaak jarenlange ervaring heeft. Een redacteur kost geld, logisch. Het is iemand die lange tijd met jouw manuscript bezig is. Calculeer die kosten daarom mee in je totale kostenplaatje. Veel tijd en energie heb je gestoken in het schrijven van je boek, verwaarloos dat laatste stukje dan niet.
Redactie is meer dan enkel de schrijffouten eruit filteren
Wat doet een redacteur nou precies?
Een goede redacteur kijkt naar de volgende zaken:
- de opbouw van het verhaal
- de spanningsboog van het verhaal
- komen je personages goed tot hun recht, zowel qua uiterlijk als karakter
- de schrijfstijl, is deze consequent
- de zinsopbouw
- gebruik je herhalingen, bijvoeglijke naamwoorden of stopwoordjes
- klopt de interpunctie, spelling en de grammatica
- lopen de hoofdstukken goed in elkaar over, gebruik je cliffhangers of juist niet
- komt er voldoende show, don’t tell voor in het manuscript
- en tot slot: is de plot oké
Wat doet de redacteur niet:
- jouw schrijfstijl (jouw stem) veranderen
- (delen van) het manuscript herschrijven
Stuur je jouw manuscript naar uitgevers of geef je jouw boek zelf uit? Schakel een goede redacteur in. De lezers betalen voor jouw boek en verwachten iets goeds in handen te krijgen. Stel ze niet teleur.
Reactie plaatsen
Reacties